دوره شی گرایی در سی شارپ

برنامه نویسی شی گرا در اوایل دهه ۱۹۷۰ توسط آلن کی (Alan Kay) طراحی شده یعنی اولین قدمهای این سبک برنامه نویسی توسط آلن کی برداشته شده است. اولین زبان شی گرا توسط این فرد طراحی شد. اسم این زبان Small Talk می باشد، آلن کی گفته بود: آن چیزی که باعث شد این فکر به ذهنم برسد نحوه عملکرد سلولهای زیست محیطی بود. یعنی این سبک برنامه نویسی از روی سلولهای جاندارها الگو برداری شده است.

شیوه کد نویسی شی گرا کمی پیچیده و سنگین تر از حالت عادی کد نویسی بوده و به همین دلیل آکادمی لرن فایلز دات کام بر این شد تا یک دوره کامل در حوزه آموزش شی گرایی در سی شارپ را به صورت کاملاً تصویری و فارسی زبان به همراه آموزش پیاده سازی یک پروژه در سی شارپ به صورت شی گرا را برای شما عزیزان آماده کند. پروژه انجام شده در این  دوره نرم افزار تاکسی سرویس بوده که کاملاً شی گرا و با معماری چند لایه کد نویسی شده است.

اگر دنبال تعریفی کامل درباره OOP یا همان شی گرایی هستید، به مقاله ویکی پدیا در این باره مراجعه نمایید.

سرفصل های آموزش شی گرایی در سی شارپ:

• قسمت مقدمه

مدرس و دوره را معرفی و سرفصل های دوره را به صورت کامل بررسی خواهیم کرد .

• قسمت اول

در این قسمت با لزوم استفاده کپسوله سازی در برنامه نویسی شی گرا آشنا خواهید شد. کپسوله سازی پایه ی برنامه نویسی شی گرا می باشد. همچنین خواهید آموخت که چگونه یک کلاس بسازید، برای آن خصوصیت تعریف کنید، از آن شی بگیرید و استفاده کنید.

• قسمت دوم

در این قسمت از آموزش شی گرایی به زبان سی شارپ شما با نحوه ی تعریف متد (Method) در سی شارپ آشنا خواهید شد. متدها به برنامه شما پویایی می دهند و باعث کاهش ضریب خطا برنامه نویس می شوند. تفاوت برنامه نویسی شی گرا با ساخت یافته (ساختار یافته) نیز از اینجا شروع می شود. همچنین با ساختار نیز آشنا خواهید شد که در برنامه نویسی ساخت یافته از آن برای کپسوله سازی استفاده می شد.

• قسمت سوم

محدودیت های دسترسی در برنامه نویسی شی گرا بسیار مهم می باشند. در اینجا شما با نحوه ی محدود کردن یک متغیر آشنا خواهید شد و اینکه چگونه این امکان را فراهم کنید که مقدار دهی به یک متغیر محدود به مقادیر خاص و همچنین تعداد دفعات خاص باشد. مثال ذکر شده برای محدودسازی متغیر یک مثال واقعی می باشد که در سیستم جامع گلستان پیاده سازی شده است. البته محدودیت های دسترسی بیشتر از 2 مورد ذکر شده در این قسمت می باشند ولی این 2 نوع محدودیت از همه مهم تر میباشند، در قسمت های آینده بسته به نیاز با دیگر محدودیت ها نیز آشنا خواهید شد.

• قسمت چهارم

در این قسمت از آموزش، شما با سازنده ها در سی شارپ آشنا خواهید شد و همچنین اینکه چگونه با استفاده از یک سازنده، سازنده دیگری را فراخوانی کنید. شما از قبل از سازنده ها استفاده کردید ولی قبلا آنرا برای شما شرح نداده بودیم، ولی در این قسمت دلیل استفاده از آنها و نحوه ی تعریفشان را خواهید آموخت. در این قسمت به یک نکته مهندسی نرم افزار نیز اشاره می شود.

• قسمت پنجم

شما قبلا از متدهای Static استفاده کرده بودید ولی ما آنرا برای اینکه گمراه نشوید، اشتباه تعریف کرده بودیم. در این قسمت شما با تعریف صحیح موارد Static و همچنین دلیل و نحوه ی استفاده از آن ها آشنا می شوید.

• قسمت ششم

در این قسمت از آموزش شما با Property ها در سی شارپ آشنا خواهید شد. این قابلیت در زبانهای جاوا و سی پلاس پلاس وجود ندارد و محبوبیت خاصی بین برنامه نویسان دارد و در جاهای زیادی مورد استفاده قرار گرفته شده است. این قابلیت جایگزین متدهای Set,Get شده است و شما میتوانید با تعریف یک property برای یک متغیر هم قابلیت Set و هم قابلیت Get را داشته باشید. استفاده از Property خوانایی برنامه را بالا میبرد و قابلیت های متد را برای شما به همراه خواهد داشت. در اینجا همچنین شما خواهید آموخت که چگونه یک property ، Read Only یا Write Only تعریف کنید.

• قسمت هفتم

در این قسمت با کلمه ی کلیدی This آشنا خواهید شد. در آموزش های قبلی به این کلمه کلیدی اشاره کرده بودیم ولی توضیحی در مورد آن ندادیم و تنها یکی از کارهایی که می توان با آن کرد را برای شما گفتیم ولی در این قسمت به شما خواهیم گفت که این کلمه کلیدی چیست و در چه مواقعی استفاده می شود.

• قسمت هشتم

در این فیلم آموزشی وارد بخش ارث بری در سی شارپ خواهیم شد. ارث بری روشی برای افزایش سرعت کد زنی و مسنجم تر کردن برنامه است. ما در برنامه نویسی سعی داریم کمترین کد را برای یک کار بزنیم که با استفاده از ارث بری خیلی از کارها ساده تر خواهند شد و ما به مقصود خواهیم رسید. همچنین به یک نکته ی مهندسی نرم افزار اشاره خواهیم کرد که در چه مواقعی ارث بری مجاز است و در چه مواردی غیر مجاز.

• قسمت نهم

در این آموزش به کلمه ی کلیدی Base اشاره خواهیم کرد و اینکه چگونه با استفاده از آن می توان کدهای کمتری نوشت و بهینه تر بود. همچنین به محدودیت Protected اشاره میکنیم که خیلی مهم است و باید رعایت شود. در انتها هم یک نکته از property ها خواهیم داشت و یک اشاره کوتاه.

• قسمت دهم

در این آموزش به مفهوم Masking  اشاره میکنیم. مفهومی که شاید کمتر مورد توجه قرار گرفته ولی میتواند اهمیت بالایی داشته باشد. تصور کنید که یک کلاس بتواند 2 متغیر با نام یکسان داشته باشد و نوع مشابه یا متفاوت.

• قسمت یازدهم

در این آموزش به مفهموم virtual/override اشاره میکنیم. این مفهوم مربوط به ارث بری (متد ها) میباشد که کاربرد زیادی دارد .

• قسمت دوازدهم

در این آموزش به مفهوم Abstract Class میپردازیم. کلاس های انتزاعی به ما این اجازه را می دهند که فرزند را وادار به پیاده سازی توابعی کنیم که بدنه ی مشخصی ندارند و لازم می باشند.

• قسمت سیزدهم

در این آموزش با نوع های داده ای شمارشی (Enum ) آشنا خواهیم شد. نوع های داده ای شمارشی به ما این اجازه را می دهند که برای خودمان یک نوع متغیر با مقادیر دلخواه تعریف کنیم. مثل روز های هفته.

• قسمت چهاردهم

در این قسمت با نحوه ی خواندن اطلاعات از فایل ها بصورت رشته آشنا خواهیم شد. همچنین خواهیم دید که چگونه می توان موجود بودن یک فایل را بررسی کرد، چگونه یک فایل را حذف یا ایجاد کنیم و…

• قسمت پانزدهم

در این قسمت با نحوه ی نوشتن در فایل ها در سی شارپ آشنا خواهیم شد. همچنین با OpenFileDialog و SaveFileDialog آشنا خواهیم شد و یک نمونه کاربرد از enum ها که در سی شارپ پیاده سازی شده را خواهیم دید.

• قسمت شانزدهم

در این قسمت از آموزش با مفهوم Interface آشنا خواهیم شد. Interface ها کاربردی مشابه Abstract class دارند با این تفاوت که کلاس می تواند از بینهایت Interface ارث ببرد.

• قسمت هفدهم

در این قسمت از آموزش با باینری فایل ها آشنا خواهیم شد. در این روش ما اطلاعات یک شی را بصورت باینری در یک فایل ذخیره می کنیم و از فایل می خوانیم.

• قسمت هجدهم

در این قسمت از آموزش با کلاس Object آشنا خواهیم شد و به سوالاتی که تا کنون بی پاسخ مانده بودن جواب می دهیم. همچنین یکی از توابع مهمی که تا به امروز از آن استفاده کرده بودیم را override می کنیم و بدنه ی دلخواه خود را به آن می دهیم. همچنین با ArrayList ها آشنا می شویم.

• قسمت نوزدهم

در این قسمت با مفهوم چندریختی آشنا خواهیم شد، همچنین برای درک بهتر آن یک پروژه که مربوط به درس برنامه نویسی پیشرفته خودم می باشد به همراه پاسخ آن در اختیار شما می گذارم تا بتوانید بهتر آنرا درک کنید.

• قسمت بیستم

در این قسمت با نحوه ی سربارگذاری عملگرها (operator) آشنا خواهید شد. در این قسمت شما خواهید آموخت که چگونه یک عملگر (مثلا+) را با بدنه ی دلخواه برای کلاس خود تعریف کنید.

• قسمت بیست و یکم

در این قسمت شما با Class Library ها آشنا خواهید شد. Class library ها همان فایل های Dll هستند که شما در محل های نصب نرم افزار های خود به وفور می بینید. برای برنامه های حرفه ای شما باید از این نوع پروژه ها استفاده کنید تا هم از تغییر نکردن کدهای کلاس مطمئن باشید و هم برنامه ای ساده (از نظر ساختار) داشته باشید.

• قسمت بیست و دوم

در این قسمت شما با Partial Class ها آشنا خواهید شد. با این مفهوم شما قارد خواهید بود تا کلاس های خود را به قطعات کوچکتر تبدیل کنید و با گروه به راحتی هماهنگ باشید.

• قسمت بیست و سوم

در این قسمت با Indexer ها آشنا خواهید شد. این مفهوم به شما اجازه میدهد که بدون استفاده از متدها به مقادیر کلاس دسترسی داشته باشید. در این آموزش به یک مثال از MSDN رجوع میکنیم و بعد از آن یک مثال دیگر خواهید دید.

سرفصل بخش پروژه محور شی گرایی در C#:

• قسمت اول دوره تاکسی سرویس (ادامه دوره شی گرایی)

در این قسمت کامپوننت های DotNetBar را به پروژه اضافه می کنیم و ترتیب ارث بری فرمهای پروژه را مشخص میکنیم. همچنین فرم مدیریت مشتریان را ایجاد میکنیم و امکاناتی چون محدود کردن تکس باکس به ورودی عدد را کامل میکنیم.

• قسمت دوم دوره تاکسی سرویس (ادامه دوره شی گرایی)

در این قسمت یاد میگیریم که چگونه در Ms SqlServer یک دیتابیس و جدول بسازیم. سپس اطلاعات را از جدول خوانده و در Data Grid View خود بریزیم. همچنین تنظیمات مربوط به Grid View را بررسی میکنیم. (در این قسمت ما هنوز وارد بحث چند لایه ای نشدیم)

• قسمت سوم دوره تاکسی سرویس (ادامه دوره شی گرایی)

در این قسمت کلاس مشتریان را با استفاده از ارث بری تولید می کنیم (کلاس Base را تشکیل می دهیم) و همچنین چندلایگی را اعمال می کنیم.

• قسمت چهارم دوره تاکسی سرویس (ادامه دوره شی گرایی)

در این قسمت فرم مشتریان تکمیل میشود. با نحوه ی تغییر اطلاعات در دیتابیس آشنا خواهیم شد، همچنین اینکه چگونه اطلاعات را از Data Grid View به فرم منتقل کنیم.

• قسمت پنجم دوره تاکسی سرویس (ادامه دوره شی گرایی)

در این قسمت فرم رانندگان را تشکیل میدهیم، با نحوه ی ایجاد Stored Procedure برای جدول آشنا میشوید و اینکه چگونه اطلاعات را با استفاده از آن مدیریت کنید. و همچنین استفاده از Stored Procedure را به چند لایگی میبریم.

• قسمت ششم دوره تاکسی سرویس (ادامه دوره شی گرایی)

در این قسمت که در 2 پارت آماده شده است، فرم رانندگان را تکمیل میکنیم. در این قسمت یاد میگیرید که چگونه مقداری را به Stored Procedure پاس دهید و کوئری های افزودن و تغییر و… را اعمال کنید.

• قسمت هفتم دوره تاکسی سرویس (ادامه دوره شی گرایی)

در این قسمت فرم مدیریت سرویس ها را طراحی کرده و همچنین به جستجو در data grid view می پردازیم تا راننده و مشتری مورد نظر را پیدا کنیم.

• قسمت هشتم دوره تاکسی سرویس (ادامه دوره شی گرایی)

در این قسمت سرویس مورد نظر را ذخیره کرده و یاد میگیریم که چگونه میتوان چند جدول را با استفاده از دیدها در Sql Server با هم join کرد. همچنین با کلید خارجی آشنا می شویم. همچنین با شکل دیگری از کار با SqlDataAdapter آشنا خواهیم شد.

• قسمت نهم دوره تاکسی سرویس (ادامه دوره شی گرایی)

در این قسمت با کنترل DateTimeInput آشنا خواهیم شد و گزارش سرویس های یک محدوده زمانی را می گیریم. در آخر با استفاده ابزار گزارش گیری از آن پرینت می گیریم.