
سئو موبایل؛ 8 راهکار موثر برای بهینه سازی سایت
با گسترش استفاده از موبایل، بهینه سازی سایت برای کاربران موبایلی (سئو موبایل) به یکی از ضروری ترین عوامل موفقیت در سئو تبدیل شده. گوگل همواره بر اهمیت تجربه کاربری موبایل تاکید داره و صفحاتی که برای موبایل بهینه نشده باشن، رتبه پایین تری دریافت میکنن.
در این راهنما، 8 نکته کلیدی و بهترین روش های سئو موبایل را بهتون میگیم تا سایتتون نه تنها برای موتورهای جستجو، بلکه برای کاربران نیز جذاب و کارآمد باشه. از طراحی ریسپانسیو تا بهبود سرعت بارگذاری، این نکات بهتون کمک می کنه تا در رقابت دیجیتال پیشتاز باشین.
سئو موبایل چیست؟
سئو موبایل (Mobile SEO بهینه سازی برای موتورهای جستجو در موبایل) یعنی بهینه سازی سایتت برای اینکه رتبه بالاتری در نتایج جستجوی موبایلی بگیره و تجربه کاربری بهتری برای بازدیدکننده هایی که با گوشی میان فراهم بشه.
سئو موبایل خیلی از بهترین روش هاش رو با سئو دسکتاپ مشترک داره و یه بخش ضروری از استراتژی کلی سئو به حساب میاد.
اهمیت سئو موبایل
سئو موبایل اهمیت داره چون گوگل از ایندکس اول موبایل (mobile-first indexing) استفاده می کنه (با چند مورد استثنا)، یعنی نسخه موبایلی سایتت برای رتبه بندی در جستجوها در نظر گرفته میشه.
برای مطالعه بیشتر در زمینه اصول سئو، پیشنهاد میشه مقاله «بهترین استراتژی های سئو: ۱۰ عنصر طلایی برای جایگاه اول گوگل» رو مطالعه کنید.
کاربرها هم برای جستجو، موبایل رو بیشتر از دسکتاپ ترجیح میدن.
طبق تحلیل ما، در سال 2023، تعداد بازدیدهای جستجوی موبایل 313 درصد بیشتر از جستجوهای دسکتاپ بوده.

و 90 درصد از مصرفکننده ها موقع خرید حضوری، حداقل بعضی وقت ها از گوشی هوشمندشون برای تحقیق درباره محصول استفاده میکنن.
همه اینا یعنی اگه سئو موبایل رو نادیده بگیری، ممکنه کلی فرصت رو از دست بدی حتی اگه کسب و کارت مشتری حضوری زیاد داشته باشه.
روش پیشنهادی برای تنظیم سایت برای موبایل
گوگل طراحی ریسپانسیو (Responsive Design) رو برای تنظیم سایتت روی موبایل پیشنهاد میده چون هم پیادهسازی و هم نگهداریش آسونه.
عملکردش اینطوریه:
طراحی ریسپانسیو همون صفحه رو برای کاربران موبایل و دسکتاپ ارائه میده.
سرور هر بار یه کد HTML یکسان ارسال میکنه و CSS مشخص میکنه صفحه بسته به نوع دستگاه چطور نمایش داده بشه.
مثل این:

طراحی ریسپانسیو برای سئو ایدهآله چون:
- از یه URL واحد استفاده میکنه، که باعث میشه اشتراکگذاری و لینکدهی راحتتر بشه بدون اینکه نیازی به یه آدرس جداگانه برای نسخه “موبایل” باشه
- اشتباهات رایج در سایت های موبایل رو کاهش میده
- نسبت به روش های دیگه نگهداری کمتری نیاز داره
- نیاز به ریدایرکت (redirection) رو حذف میکنه، و این باعث میشه سرعت بارگذاری صفحه بیشتر بشه
- منابع گوگل رو موقع کراول کردن سایتت حفظ میکنه، چون Googlebot فقط یک بار اون صفحه رو کراول میکنه
و اینطوریه که توی یه صفحه واقعی به نظر میاد:

با طراحی ریسپانسیو، فقط یک صفحه ریسپانسیو برای هر قطعه محتوا وجود داره.
این روش از ایجاد محتوای تکراری و ریدایرکت های کند جلوگیری می کنه. همچنین تجربه کاربری رو در اندازه های مختلف دستگاه ساده و یکدست نگه میداره.
روش های جایگزین برای تنظیم سایت برای موبایل
علاوه بر طراحی ریسپانسیو، میتونی از داینامیک سروینگ (Dynamic Serving) یا URL های جداگانه برای موبایل فرندلی کردن سایت استفاده کنی.
داینامیک سروینگ
داینامیک سروینگ بسته به دستگاه کاربر، کد HTML متفاوتی ارائه میده، ولی URL همون باقی میمونه.
مثال:

یکی از مشکلات احتمالی داینامیک سروینگ اینه که سرور ممکنه نسخه اشتباهی از صفحه رو برای بعضی دستگاه ها بفرسته.
مثلا یه کاربر موبایل ممکنه نسخه دسکتاپ صفحه رو ببینه. که این میتونه تجربه کاربری رو خراب کنه.
URL های جداگانه
استفاده از URL های جداگانه به این معناست که یه URL برای دسکتاپ داری و یه URL برای موبایل (که معمولا از “m” یا “mobile” استفاده میشه).
وقتی کاربر وارد سایت میشه، سرور نوع دستگاه رو شناسایی میکنه و اونو به نسخه موبایل یا دسکتاپ هدایت میکنه.

این روش میتونه زمانبر و سخت برای مدیریت باشه.
چون برای هر صفحه دو نسخه وجود داره، باید داخل کد HTML یا از تگ rel=”canonical” استفاده کنی یا rel=”alternate”، تا به گوگل بفهمونی نسخه اصلی هر صفحه کدومه.
روی صفحات موبایل: تگ rel=”canonical” رو تنظیم کن که به نسخه دسکتاپ اشاره کنه
روی صفحات دسکتاپ: تگ rel=”alternate” رو تنظیم کن که به نسخه موبایل اشاره کنه
اگه این تگ ها رو به درستی تنظیم نکنی، گوگل ممکنه صفحات دسکتاپ و موبایل رو به عنوان محتوای تکراری در نظر بگیره. که باعث سردرگمی در رتبه بندی صفحه درست میشه.
و این میتونه به رتبه سایتت در گوگل آسیب بزنه.
چطور بررسی کنیم که سایتت برای موبایل بهینه شده یا نه
بعد از اینکه مطمئن شدی سایتت نسخه موبایل داره، از ابزار Site Audit سایت Semrush استفاده کن تا بررسی کنی چقدر برای موبایل کاربرپسند هست.
این ابزار سایتت رو برای بیش از ۱۴۰ مشکل فنی بررسی میکنه، که خیلی از اون ها مربوط به سئو موبایل هستن.
برای مطالعه بیشتر در زمینه سئوی تکنیکال، پیشنهاد میشه مقاله «سئو تکنیکال؛ 15 مشکل رایج و راه حل های حرفه ای» رو مطالعه کنید.
برو به گزارش “Issues” تا لیست کامل خطاها، هشدارها و نکته ها رو ببینی.
روی “Why and how to fix it” کلیک کن تا پیشنهادهایی برای رفع هر مشکل ببینی. یا لینک های آبی رو دنبال کن تا صفحات آسیب دیده رو بررسی کنی.

خیلی از این مشکلات روی سئو در همه نوع دستگاه تأثیر دارن.

ولی میتونی داخل ابزار جستجو کلمه “mobile” رو وارد کنی تا فقط روی مشکلات مربوط به موبایل تمرکز کنی مثل مشکلات مربوط به صفحات شتاب یافته موبایل (AMP – Accelerated Mobile Pages) یا تگ های متا مربوط به نمای صفحه (viewport meta tags).

بعد از اینکه بهبودهای لازم رو در سئو موبایل انجام دادی، دوباره ابزار آنالیز سایت رو اجرا کن تا مطمئن شی که مشکلات برطرف شدن.
۸ نکته و بهترین روش برای سئو موبایل
حالا که با اصول اولیه آشنا شدیم، بیایم ببینیم چطور میشه بهینه سازی جستجو برای موبایل رو به درستی انجام داد.
اینجا 8 نکته مهم و بهترین روش برای سئو موبایل آورده شده:
1. محتوای موبایل فرندلی ایجاد کن
محتوای موبایل فرندلی محتواییه که روی صفحه های کوچیک به راحتی قابل خوندن و پیمایش باشه.
برای بهینه کردن محتوا برای موبایل از پاراگراف های کوتاه، مقدمه های خلاصه و فضای سفید کافی استفاده کن. همچنین هر پاپآپ مزاحم یا اذیتکننده ای رو از سایتت حذف کن.
از پاراگراف های کوتاه استفاده کن
پاراگراف های کوتاه هم از نظر بصری راحت تر خونده میشن و هم معمولا فقط شامل یه ایده هستن.
تعداد مشخصی برای جملات هر پاراگراف وجود نداره ولی بهتره پاراگراف هایی که بیشتر از پنج خط توی نسخه موبایل هستن رو تقسیم کنی.
شکستن جملات بلند به جملات کوتاه تر هم به کاربر موبایل کمک می کنه راحت تر محتوای صفحه رو اسکن کنه.
اینجا یه مثال از پاراگرافی که روی موبایل خوندنش سخته در مقابل پاراگرافی که راحت اسکن میشه میاریم:

برای بهبود بیشتر خوانایی، میتونی از عناصری مثل لیست های بولت دار یا شماره دار، جدول ها، تصاویر و ویدیوها استفاده کنی.
مقدمه ها رو کوتاه نگه دار
از اونجایی که دستگاه های موبایل فضای نمایش محدودی دارن، یه مقدمه کوتاه باعث میشه سریع توجه کاربر رو جلب کنی و زود به اصل مطلب برسی.
مقدمه های طولانی ممکنه باعث بشن کاربر حوصله اش سر بره و برگرده به نتایج جستجو تا جواب سریع تری پیدا کنه.
اگه مقاله ت درباره یه کلمه کلیدی سوال محور نوشته شده، همون اول سوال رو جواب بده.

مثلا اگه کسی سرچ کنه “یه متخصص پوست دقیقا چیکار میکنه”، باید جوابش رو توی همون جمله اول اون بخش از مقاله پیدا کنه.
از فضای سفید به شکل مؤثر استفاده کن
فضای سفید (یعنی فاصله های خالی بین بلوک های متن، تصاویر و حاشیه ها) توی طراحی وب خیلی مهمه چون خوندن رو راحت تر می کنه.
علاوه بر اون، میتونه درک مطلب رو تا 20 درصد افزایش بده.

به تفاوت بین این دو مثال بالا توجه کن.
از پاپآپ های مزاحم خودداری کن
گوگل سایت هایی رو که از “پاپآپ های مزاحم” استفاده میکنن جریمه میکنه یعنی پاپآپ هایی که بلافاصله بعد از لود شدن صفحه، محتوای اصلی رو میپوشونن. مخصوصا پاپآپ های بینابینی مزاحم (intrusive interstitial pop-ups).
اینجا چند نمونه از کارهایی که نباید انجام بدی طبق گفته گوگل آورده شده:

توی این مثال ها، پاپآپ جلوی محتوای اصلی رو میگیره.
استفاده از پاپآپ برای درخواست پذیرش کوکی ها یا تأیید سن کاربر مشکلی نداره. حتی میتونی از یه تبلیغ سنتی هم استفاده کنی تا زمانی که از مقدار معقولی از فضای صفحه استفاده کنه.
مثل این:

اگه تصمیم گرفتی از پاپآپ استفاده کنی، مطمئن شو که هدف مشخصی دارن و محتوای صفحهت رو پشت تبلیغات یا پیام های تبلیغاتی پنهون نمیکنن.
2. از داده های ساختاریافته روی نسخه موبایل سایتت استفاده کن
استفاده از داده های ساختاریافته (structured data – مارکآپی که اطلاعاتی درباره محتوای صفحه ارائه میده) به گوگل کمک میکنه راحتتر محتوای سایتت رو بفهمه.
به طور خاص، اسکیمای مارکآپ (schema markup) کدی هست که این داده ها رو در قالبی ارائه میده که موتورهای جستجو بتونن بخونن و درک کنن.
استفاده از اسکیمای مارکآپ باعث میشه محتوای تو شرایط لازم رو برای نمایش عناصری مثل ستاره های امتیاز یا نظرات کاربران به صورت مستقیم توی نتایج جستجو (SERPs) داشته باشه. این باعث میشه اسنیپت های معمولی سایتت به ریچ اسنیپت (rich snippets) تبدیل بشن.
ریچ اسنیپت ها باعث میشن صفحات سایتت توی نتایج جستجوی موبایل بیشتر به چشم بیان.

اینجا یه نمونه از ریچ اسنیپت میبینی که شامل امتیاز محصول، موجودی و قیمت هست:
3. کلمات کلیدی مناسب جستجوی صوتی رو هدف بگیر
کلمات کلیدی مناسب برای جستجوی صوتی برای سئو موبایل خیلی مهم هستن چون بیشتر جستجوهای صوتی روی دستگاه های موبایل انجام میشن.
افرادی که از دستیارهای صوتی استفاده میکنن معمولا به صورت محاورهای صحبت میکنن، پس محتوای سایتت رو برای جستجوی مکالمهای یا معنایی (semantic search) بهینه کن.
برای شروع، برو سراغ کلمات کلیدی لانگ تیل که حالت سوالی دارن.
وارد ابزار Keyword Magic Tool شو و یکی از کلمات کلیدی هدفت رو جستجو کن.
بعد آدرس سایتت رو وارد کن تا ابزار با استفاده از هوش مصنوعی، پیشنهادهای شخصیسازی شده بر اساس دامنه سایتت ارائه بده.

سپس لیست کلمات کلیدی خودت رو بر اساس “سوالات” (Questions) فیلتر کن.

یه لیست از سوالاتی که مردم معمولا جستجو میکنن رو میبینی.
ستون های بنفش، بینش های ارائه شده توسط هوش مصنوعی (AI insights) رو نمایش میدن. توی این مورد، امتیاز سختی شخصی کلمه کلیدی (Personal Keyword Difficulty یا PKD %) هست.

بینش های هوش مصنوعی (AI insights) بهت کمک میکنن تصمیم بگیری که آیا یه کلمه کلیدی ارزش دنبال کردن داره یا نه.
مثلا، اگه یه کلمه کلیدی درصد سختی شخصی بالایی (PKD %) داشته باشه و سایتت کوچیک یا تازه باشه، اون کلمه انتخاب مناسبی نیست. چون سایتت شانس کمی برای گرفتن رتبه های بالا داره.
در عوض، عباراتی رو انتخاب کن که درصد سختی شخصی اون ها توی بازه “خیلی آسون” تا “ممکن” باشه.
4. سرعت سایت در موبایل رو تحلیل و بهینه کن برای تجربه کاربری بهتر (UX)
گوگل از تجربه صفحه (Page Experience) به عنوان یه عامل رتبه بندی استفاده میکنه که شامل این هم میشه که صفحه ات چقدر سریع توی موبایل لود میشه.
گوگل پیشنهاد میکنه که سایت های موبایلی باید توی کمتر از یک ثانیه لود بشن. از ابزار PageSpeed Insights گوگل استفاده کن تا سرعت لود موبایلی سایتت رو بررسی کنی و مشکلاتی که ممکنه روی سئوی موبایل تاثیر بذارن رو شناسایی کنی.
PageSpeed Insights معیارهای اصلی وب (Core Web Vitals) رو بررسی میکنه، یه مجموعه از معیارها که تجربه صفحه رو ارزیابی میکنن.
معیارهای اصلی وب (Core Web Vitals) عبارتند از:
- Largest Contentful Paint یا (LCP): زمانی که طول میکشه تا محتوای اصلی لود بشه
- Interaction to Next Paint یا (INP): این که سایتت چقدر سریع به تعاملات کاربر پاسخ میده
- Cumulative Layout Shift یا (CLS): اینکه صفحه چقدر هنگام لود محتوا جابجا میشه
برای استفاده از PageSpeed Insights، آدرس سایتت (URL) رو داخل ابزار وارد کن تا یه گزارش کامل بگیری.

گزارش تو یه چیزی شبیه اینطوری خواهد بود:

این ابزار همینطور یه گزارش Diagnostics هم ارائه میده که خطاهای موجود رو لیست میکنه.

و پیشنهادهایی هم برای افزایش سرعت صفحه ارائه میده.

سرعت صفحه ات رو بهبود بده تا تجربه کاربری بهتری ارائه بدی و به گوگل نشون بدی که سریع نیازهای جستجوکننده ها رو برطرف میکنی.
5. تگ های عنوان و توضیحات متا رو برای نتایج جستجوی موبایل (Mobile SERPs) بهینه کن
بهینه سازی تگ های عنوان (Title Tags) و توضیحات متا (Meta Descriptions) میتونه نرخ کلیک (CTR) صفحه ات رو افزایش بده.
برای بهینه کردن تگ های عنوان در جستجوی موبایل، اونا رو بین 50 تا 60 کاراکتر نگه دار.

گوگل 99.9 درصد از عنوان هایی که بیشتر از 70 کاراکتر دارن رو کوتاه میکنه یا بازنویسی میکنه. عنوان هایی که توی طول پیشنهادی هستن کمتر احتمال داره کوتاه یا بازنویسی بشن.
نکات بیشتر برای تگ عنوان:
هدف قرار دادن یه کلمه کلیدی اصلی
پرهیز از پر کردن عنوان با کلمات کلیدی (Keyword Stuffing)
منحصر به فرد بودن عنوان هر صفحه
آوردن اطلاعات مهم در ابتدای عنوان
برای توضیحات متا (Meta Descriptions)، اونا رو زیر 105 کاراکتر نگه دار.
توضیحات بلندتر ممکنه برای موبایل خیلی طولانی باشن و گوگل ممکنه اونا رو قطع کنه یا بازنویسی کنه.
نکات بیشتر برای توضیحات متا در موبایل:
خلاصه کردن محتوای صفحه
استفاده از توضیحات منحصر به فرد برای هر صفحه
گنجوندن کلمه کلیدی اصلی
اضافه کردن یه دعوت به اقدام (Call to Action) یا پیشنهاد ارزشی برای تشویق به کلیک
6. موقعیت کلمات کلیدی خودت رو در موبایل زیر نظر بگیر
رتبه های موبایلی خودت رو با راه اندازی یه کمپین Position Tracking دنبال کن.

وقتی داری کمپینت رو ایجاد میکنی، توی بخش دسته بندی دستگاه (Device Category)، گزینه “Mobile” رو انتخاب کن.

کلمات کلیدی ای که میخوای پایش کنی رو وارد کن. بعدش روی گزینه “Add keywords to campaign” کلیک کن.

وقتی راه اندازی تموم شد، برو به تب “Overview”.

اسکرول کن پایین تا یه نمای کلی از رتبه بندی کلمات کلیدی ای که انتخاب کردی رو ببینی:

اگه اکانت Business یا Guru توی Semrush داری، میتونی ترافیک موبایل و دسکتاپ رو برای کلمات کلیدی پایش شده ات با هم مقایسه کنی.
برو به تب “Devices & Locations“.
روی “Add new target” کلیک کن و همون کلمات کلیدی ای که قبلا اضافه کردی رو دوباره وارد کن.

این بار به جای “Mobile“، گزینه “Desktop” رو انتخاب کن.

حالا میتونی تفاوت بین عملکرد دسکتاپ و موبایل برای کلمات کلیدی پایش شده ات رو ببینی:

برای اینکه بدون دردسر کلمات کلیدی ات رو زیر نظر داشته باشی، روی آیکن زنگوله بالا سمت راست کلیک کن تا برای کمپین Position Tracking خودت اشتراک دریافت گزارش هفتگی از طریق ایمیل رو فعال کنی.

به این شکل، از هر افتی توی رتبه های موبایلت باخبر میشی و میتونی قبل از اینکه تاثیر زیادی روی ترافیکت بذاره، اقدام لازم رو انجام بدی.
7. عملکرد سئوی موبایل رقبای خودت رو بررسی کن
برای بررسی عملکرد سئوی موبایل رقبا، از یه ابزار تحقیق رقبا مثل ابزار Organic Research در Semrush استفاده کن.
این ابزار بهت اجازه میده کلمات کلیدی رقبای خودت رو پیدا کنی، رقبا جدید در نتایج ارگانیک رو کشف کنی و تغییرات جایگاه دامنه ها رو ببینی.
شروع کن با وارد کردن دامنه ای که میخوای تحلیلش کنی.

توی صفحه اصلی نمای کلی (Overview)، تنظیمات دستگاه رو روی “Mobile” بذار تا داده های مخصوص موبایل رو ببینی:

اسکرول کن پایین تا کلمات کلیدی برتر رقیبت و تغییرات جایگاهش رو ببینی. و روی گزارش های مربوطه کلیک کن تا اطلاعات دقیق تری به دست بیاری:

برای پیدا کردن رقبا مرتبط، روی تب “Competitors” در بالای صفحه کلیک کن.

یه نقشه موقعیت رقابتی (Competitive Positioning Map) میبینی که رقبا برتر رو نشون میده، به همراه یه نمودار که کلمات کلیدی مشترک، سطح رقابت، و اطلاعات دیگه ای رو برای تمام سایت های رقیب پوشش میده:

یه راه دیگه برای پیدا کردن فرصت ها استفاده از ابزار Keyword Gap هست.
برو به این ابزار و دامنه خودت رو همراه با دامنه های حداکثر چهار رقیب وارد کن. بعد روی “Compare” کلیک کن.

یه گزارش دریافت میکنی که شامل لیستی از کلمات کلیدی ای هست که رقبات براشون رتبه دارن ولی تو نداری.

پایین تر از اون، یه جدول هم میبینی که شامل کلمات کلیدی بیشتریه به همراه داده هایی درباره اینکه تو و رقبات برای هر کلمه کلیدی چه رتبه ای دارین.

رقبای خودت رو تحلیل کن تا فرصت های کلمات کلیدی ای که ممکنه ازشون جا مونده باشی رو پیدا کنی.
8. عملکرد سئوی سایت در دسکتاپ و موبایل رو مقایسه کن
از Google Analytics استفاده کن تا ببینی صفحات سایتت توی دسکتاپ در مقایسه با موبایل چطور عمل میکنن.
اول وارد اکانت Google Analytics خودت بشو.
بعد از طریق نوار ناوبری سمت چپ برو به مسیر “Reports” > “Acquisition” > “Traffic Acquisition”.

بعد، بالا صفحه روی گزینه “Add comparison +” کلیک کن.

بعد، گزینه های “Mobile traffic” و “Web traffic” رو انتخاب کن. “Tablet traffic” هم در دسترس هست.

حالا یه نمودار میبینی که ترافیک موبایل و دسکتاپ رو توی بازه زمانی انتخابی ات با هم مقایسه میکنه.

اسکرول کن پایین تا یه تحلیل دقیق از نحوه جذب ترافیک از طریق کانال هایی مثل جستجوی ارگانیک یا مستقیم (Direct) رو ببینی.

این گزارش بینش های ارزشمندی بهت میده.
مثلا، بهت کمک میکنه نتایج استراتژی سئوی موبایلت رو زیر نظر بگیری و مطمئن بشی که تلاش هات باعث رشد ترافیک ارگانیک شده.
سئوی موبایل سایتت رو تقویت کن
تعداد بیشتری از کاربران دارن دستگاه های موبایل رو به جای دسکتاپ انتخاب میکنن، پس خیلی مهمه که مطمئن بشی سایتت برای موبایل بهینه شده.
حالا که با بهینه سازی موتور جستجو برای موبایل (Mobile SEO) آشنا شدی، این بهترین روش ها رو روی سایت خودت پیاده کن.
ممنونیم که تا انتها همراه ما بودین و امیدواریم که این آموزش براتون مفید و کاربردی بوده باشه، خوشحال میشیم نظرات تجربیاتتون رو با ما به اشتراک بگذارین.